Νομοθεσία

Ο νόμος που ισχύει για τα κατοικίδια και τα αδέσποτα. .
Στην αρχή παρατίθενται τρεις βασικές ενότητες

α) Υποχρεώσεις ιδιοκτητών δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς

β) Διατήρηση ζώων συντροφιάς σε κατοικίες και

γ) Κακοποίηση ζώων

Υποχρεώσεις ιδιοκτητών δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς

1. Ο ιδιοκτήτης του δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς υποχρεούται:
α) να μεριμνά για τη σήμανση και την καταγραφή του ζώου του, καθώς και για την έκδοση βιβλιαρίου υγείας πριν εγκαταλείψει το ζώο τον τόπο γέννησής του και οπωσδήποτε μέσα σε προθεσμία δύο μηνών από τη γέννηση αυτού ή μέσα σε ένα μήνα από την εύρεση ή απόκτησή του, καθώς και να τοποθετεί σε εμφανές σημείο του περιλαίμιου του ζώου μεταλλική κονκάρδα, η οποία παρέχεται από τους κτηνιάτρους κατά την πραγματοποίηση του αντιλυσσικού εμβολιασμού του,» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

β) να δηλώνει μέσα σε πέντε ημέρες την απώλεια του ζώου του σε κτηνίατρο, που έχει πιστοποιηθεί στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους,

γ) να τηρεί τους κανόνες ευζωίας του ζώου και να μεριμνά για την κτηνιατρική εξέτασή του, η οποία αποδεικνύεται από τη σχετική εγγραφή στο βιβλιάριο υγείας ή στο διαβατήριο του ζώου, καθώς και να μεριμνά για την εξασφάλιση άνετου, υγιεινού και κατάλληλου καταλύματος, προσαρμοσμένου στο φυσικό τρόπο διαβίωσης του ζώου, που να του επιτρέπει να βρίσκεται στη φυσική του όρθια στάση, χωρίς να
εμποδίζονται οι φυσικές του κινήσεις και η δυνατότητά του για την πραγματοποίηση της απαραίτητης για την υγεία και την ευζωία του άσκησης,

δ) να εφοδιάζεται με το διαβατήριο του ζώου του, εάν πρόκειται να ταξιδέψει με αυτό στο εξωτερικό και να μεριμνά για την ενημέρωσή του σε κάθε αλλαγή του ιδιοκτήτη ή του προσωρινού κατόχου του. Το
διαβατήριο πρέπει να είναι σύμφωνο με τα Παραρτήματα 2 και 3.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

ε) να μην εγκαταλείπει το ζώο του, ενώ σε περίπτωση που επιθυμεί να αποχωριστεί το ζώο συντροφιάς, πρέπει να γνωστοποιεί στην αρμόδια υπηρεσία του Δήμου του τόπου της κατοικίας του την πρόθεσή του αυτή, να το παραδίδει σε αυτόν και να λαμβάνει από πιστοποιημένο κτηνίατρο αντίγραφο της μεταβολής της εγγραφής του ζώου του στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και καταγραφής των ζώων συντροφιάς, όπου θα αναφέρεται ο Δήμος ως προσωρινός κάτοχος του αδέσποτου πλέον ζώου,

στ) να μεριμνά για τον άμεσο καθαρισμό του περιβάλλοντος από τα περιττώματα του ζώου εκτός αν πρόκειται για σκύλο βοήθειας,

ζ) να μεριμνά για τη στείρωσή τους, εφόσον δεν επιθυμεί τη διατήρηση των νεογέννητων ζώων ή δεν μπορεί να τα διαθέσει σε νέους ιδιοκτήτες.

«η) να προσκομίζει ή αποστέλλει ταχυδρομικά, επί αποδείξει, στον οικείο Δήμο αντίγραφο του πιστοποιητικού ηλεκτρονικής σήμανσης του ζώου του». (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

2. Ο κάτοχος του ζώου συντροφιάς ευθύνεται για οποιαδήποτε βλάβη ή ζημιά, που προκαλείται από το ζώο, σύμφωνα με το άρθρο 924 Α.Κ.. Για τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς, εκτός από εκείνα της  παραγράφου 5 του άρθρου 9, η αντίστοιχη ευθύνη βαρύνει τον οικείο Δήμο.

3. Ειδικά ο ιδιοκτήτης σκύλου:
α) μεριμνά για να γίνεται ο περίπατος σκύλων πάντα με συνοδό,
β) οφείλει να παίρνει τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να μην εξέρχεται ελεύθερα ο σκύλος του από το χώρο της ιδιοκτησίας του και εισέρχεται σε χώρους άλλων ιδιοκτησιών ή σε κοινόχρηστους χώρους,
γ) για την αποφυγή ατυχημάτων υποχρεούται κατά τη διάρκεια του περιπάτου να κρατάει το σκύλο του δεμένο και να βρίσκεται σε μικρή απόσταση από αυτόν. Η ίδια υποχρέωση ισχύει και για τον οποιονδήποτε συνοδό του ζώου, πέραν του ιδιοκτήτη του». (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α
32 – 11.02.2014)

4. Ο ιδιοκτήτης κυνηγετικού σκύλου κατά τη διάρκεια του κυνηγιού ή την οποιαδήποτε μετακίνησή του μαζί με το σκύλο του για το σκοπό αυτόν έχει την υποχρέωση να φέρει μαζί του ενημερωμένο το βιβλιάριο υγείας ή το διαβατήριο του σκύλου του. Οι υποχρεώσεις των περιπτώσεων α΄ και β΄ της προηγούμενης παραγράφου δεν ισχύουν για τους σκύλους βοηθείας, καθώς και για τους σκύλους φύλαξης ποιμνίων, τους κυνηγετικούς σκύλους και τους σκύλους έρευνας και διάσωσης κατά τη διάρκεια της φύλαξης του
ποιμνίου, του κυνηγιού, της εκπαίδευσης και της έρευνας και διάσωσης, αντίστοιχα.

5. Αφαιρείται η άδεια κυνηγιού από κυνηγό, του οποίου ο σκύλος, που χρησιμοποιείται στο κυνήγι, δεν έχει σημανθεί σύμφωνα με την περίπτωση α΄ της παραγράφου 1 και δεν έχει εγγραφεί χειρόγραφα ή με την ετικέτα ταυτοποίησης, ο αριθμός της σήμανσης στο βιβλιάριο υγείας ή στο διαβατήριο του ζώου συντροφιάς, μέχρι να σημανθεί το συγκεκριμένο ζώο.

Τα μέσα μεταφοράς, που χρησιμοποιούνται στην περίπτωση αυτή, πρέπει να είναι κατάλληλα με επαρκή χώρο, φωτισμό και αερισμό και να ικανοποιούν τις φυσιολογικές ανάγκες του ζώου.

6. Πέραν των περιοχών που καθορίζονται με τη διαδικασία του άρθρου 57 του ν. 2637/1998 «Σύσταση Οργανισμού Πιστοποίησης Λογαριασμών, Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων, Οργανισμού Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων, Γενικών Διευθυντών και θέσεων προσωπικού, στο Υπουργείο Γεωργίας και «Εταιρείας Αξιοποίησης Αγροτικής Γης» Α.Ε. και άλλες διατάξεις» (Α΄ 200) σε ελεγχόμενες κυνηγετικές περιοχές επιτρέπεται να
καθορίζονται περιορισμένοι χώροι εκγύμνασης σκύλων, καθώς και να διεξάγονται αγώνες κυνηγετικών ικανοτήτων σκύλων δεικτών με όρους και προϋποθέσεις, που καθορίζονται και στις δύο περιπτώσεις με κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

7. Μετά την παρέλευση 30 ημερών από τη δημοσίευση του νόμου αυτού
απαγορεύεται η δημοσίευση αγγελιών για ζώα συντροφιάς προς πώληση,
υιοθεσία ή δωρεάν παραχώρηση σε έντυπα, φυλλάδια, τοιχοκολλήσεις ή σε
ιστοσελίδες, αν δεν αναφέρεται ο αριθμός της ηλεκτρονικής σήμανσής
τους.

8.α. Απαγορεύεται να εισάγονται στην Ελλάδα ζώα συντροφιάς, που δεν
έχουν ηλεκτρονική σήμανση. Τα στοιχεία σήμανσης των εισαγόμενων ζώων
(κωδικός σήμανσης και όνομα εισαγωγέα), από χώρες εκτός Ε.Ε.
καταγράφονται στα σημεία εισόδου στην Ελλάδα και ενημερώνεται
απευθείας η ηλεκτρονική βάση δεδομένων του Υπουργείου Αγροτικής
Ανάπτυξης και Τροφίμων.

β. Απαγορεύεται η αφαίρεση του μέσου ηλεκτρονικής σήμανσης από τον
ιδιοκτήτη του ζώου συντροφιάς (με σκοπό να αποτραπούν φαινόμενα
εγκατάλειψης ζώου) ή από άλλο πρόσωπο ή από κτηνίατρο (με σκοπό την
αποτροπή παράνομου σκοπού).

Διατήρηση ζώων συντροφιάς σε κατοικίες

1. Επιτρέπεται η διατήρηση δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς σε κάθε
κατοικία. Στις πολυκατοικίες, που αποτελούνται από δύο διαμερίσματα
και πάνω, επιτρέπεται η διατήρηση δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς σε κάθε
διαμέρισμα με την προϋπόθεση ότι αυτά:
α) διαμένουν στο ίδιο
διαμέρισμα με τον ιδιοκτήτη τους ή τον κάτοχό τους,
β) δεν παραμένουν
μόνιμα στις βεράντες ή στους ανοιχτούς χώρους του διαμερίσματος,
γ) η
παραμονή στα διαμερίσματα πολυκατοικιών τελεί υπό την επιφύλαξη της
τήρησης των κανόνων ευζωίας, των υγειονομικών διατάξεων και των
αστυνομικών διατάξεων περί κοινής ησυχίας και
δ) έχουν ελεγχθεί
ηλεκτρονικά, έχουν σημανθεί, καταγραφεί και φέρουν βιβλιάριο υγείας.
Δεν μπορεί να απαγορευθεί η διατήρηση ζώων συντροφιάς με τον κανονισμό
της πολυκατοικίας, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του προηγούμενου
εδαφίου. Με τον ίδιο κανονισμό μπορεί να περιορίζεται ο μέγιστος
αριθμός των ζώων, που επιτρέπονται, στα δύο (2) ζώα ανά διαμέρισμα.

2. Επιτρέπεται η διατήρηση ζώων συντροφιάς, που έχουν σημανθεί και
καταχωρισθεί νομίμως και φέρουν βιβλιάριο υγείας, στις μονοκατοικίες
με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι κανόνες καλής μεταχείρισης και
ευζωίας των ζώων, καθώς και οι ισχύουσες υγειονομικές διατάξεις και οι
αστυνομικές διατάξεις περί κοινής ησυχίας.

3. Απαγορεύεται η διατήρηση και παραμονή ζώων συντροφιάς σε
κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας. Επιτρέπεται όμως στην πυλωτή,
στην ταράτσα, στον ακάλυπτο χώρο και στον κήπο εφόσον υφίσταται η
ομόφωνη απόφαση της γενικής συνέλευσης των ιδιοκτητών.

4. Οι ανωτέρω αριθμητικοί περιορισμοί ισχύουν μόνο για σκύλους και
γάτες. Για τα λοιπά ζώα συντροφιάς, πρέπει να τηρούνται οι όροι της
παραγράφου 2.

Κακοποίηση των ζώων

α. Με την επιφύλαξη ειδικά προβλεπόμενων περιπτώσεων της ισχύουσας
κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας, καθώς και της διάταξης του τρίτου
εδαφίου της παραγράφου 4 του άρθρου 9 απαγορεύεται ο βασανισμός, η
κακοποίηση, η κακή και βάναυση μεταχείριση οποιουδήποτε είδους ζώου,
καθώς και οποιαδήποτε πράξη βίας κατ’ αυτού, όπως ιδίως η δηλητηρίαση,
το κρέμασμα, ο πνιγμός, το κάψιμο, η σύνθλιψη και ο ακρωτηριασμός. Η
στείρωση του ζώου καθώς και κάθε άλλη κτηνιατρική πράξη με θεραπευτικό
σκοπό, δεν θεωρείται ακρωτηριασμός.

β. Απαγορεύεται, εξαιρουμένων των περιπτώσεων κινηματογραφικών ταινιών
και γενικότερα οπτικοακουστικού υλικού εκπαιδευτικού προσανατολισμού,
η πώληση, εμπορία και παρουσίαση – διακίνηση μέσω διαδικτύου
οποιουδήποτε οπτικοακουστικού υλικού, όπως βίντεο ή άλλου είδους
κινηματογραφικού ή φωτογραφικού υλικού στα οποία απεικονίζεται
οποιαδήποτε πράξη βίας εναντίον ζώου, καθώς και σεξουαλική συνεύρεση
μεταξύ ζώων ή μεταξύ ζώου και ανθρώπου με σκοπό το κέρδος ή τη
σεξουαλική ικανοποίηση ατόμων που παρακολουθούν ή συμμετέχουν σε αυτά.
Στην ανωτέρω απαγόρευση συμπεριλαμβάνεται και η περίπτωση της
μονομαχίας μεταξύ ζώων.

γ. Σε περίπτωση τραυματισμού ζώου συντροφιάς σε τροχαίο ατύχημα, ο
υπαίτιος της πράξης αυτής, υποχρεούται να ειδοποιήσει άμεσα τον οικείο
Δήμο, προκειμένου να παρασχεθεί στο τραυματισμένο ζώο η απαραίτητη
κτηνιατρική φροντίδα.

ΝΟΜΟΣ 4039/2012 (ΦΕΚ Α 15)

Για τα δεσποζόμενα και τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς και την προστασία
των ζώων από την εκμετάλλευση ή τη χρησιμοποίηση με κερδοσκοπικό
σκοπό. (όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με τον ΝΟΜΟ 4235/2014 –
ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

Άρθρο 1
– Ορισμοί

Για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου, ισχύουν οι παρακάτω ορισμοί:

α) Ζώο είναι κάθε έμβιος οργανισμός, που συναισθάνεται και κινείται σε
ξηρά, αέρα και θάλασσα ή οποιοδήποτε άλλο υδατικό οικοσύστημα ή
υγροβιότοπο.
β) Ευζωία είναι το σύνολο των κανόνων, που πρέπει να εφαρμόζει ο
άνθρωπος στα ζώα, αναφορικά με την προστασία τους και την καλή
μεταχείριση τους, έτσι ώστε να μην πονούν και υποφέρουν, την παραμονή
τους σε χώρο στεγνό, καθαρό και προστατευμένο από τις καιρικές
συνθήκες, χωρίς να είναι μόνιμα δεμένα και διαβιούντα εντός
ακατάλληλων κατασκευών (π.χ. μεταλλικών), τη φροντίδα για ιατρική
περίθαλψη και χορήγηση κατάλληλης τροφής και νερού, την καθημερινή
άσκηση ή τον περίπατο τους και γενικά τη μέριμνα για σεβασμό της
ύπαρξης τους.

γ) Ζώο συντροφιάς είναι κάθε ζώο, που συντηρείται ή προορίζεται να
συντηρηθεί από τον άνθρωπο, κυρίως μέσα στην κατοικία του, για λόγους
ζωοφιλίας ή συντροφιάς.
δ) Δεσποζόμενο ζώο συντροφιάς είναι κάθε μη άγριο ζώο, που συντηρείται
ή προορίζεται να συντηρηθεί από τον άνθρωπο, κυρίως μέσα στην κατοικία
του, για λόγους ζωοφιλίας ή συντροφιάς και τελεί υπό την άμεση
επίβλεψη και φροντίδα του ιδιοκτήτη, κατόχου, συνοδού ή φύλακα του.
Ως ζώα συντροφιάς θεωρούνται και οι σκύλοι, που χρησιμοποιούνται για
το κυνήγι, τη φύλαξη ποιμνίων, τη φύλαξη χώρων, την παροχή βοήθειας
και προστασίας ατόμων με ειδικές ανάγκες, καθώς και οι σκύλοι έρευνας
και διάσωσης και οι σκύλοι που χρησιμοποιούνται από τις ένοπλες
δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας.

ε) Αδέσποτο ζώο συντροφιάς είναι κάθε ζώο συντροφιάς, το οποίο είτε
δεν έχει κατοικία είτε βρίσκεται έξω από τα όρια της κατοικίας του
ιδιοκτήτη, του κατόχου, του συνοδού ή του φύλακα του και δεν τελεί υπό
την άμεση επίβλεψη και τον έλεγχο τους. Οι κυνηγετικοί και σκύλοι
φύλαξης ποιμνίων, καθώς και οι σκύλοι έρευνας και διάσωσης, κατά τη
διάρκεια του κυνηγιού, της εκπαίδευσης τους, της φύλαξης του ποιμνίου,
της έρευνας και της διάσωσης, δεν θεωρούνται αδέσποτα ζώα.
στ) Επικίνδυνο ζώο συντροφιάς είναι το ζώο συντροφιάς, που εκδηλώνει
απρόκλητη και αδικαιολόγητη επιθετικότητα, χωρίς να απειληθεί, προς
τον άνθρωπο ή τα άλλα ζώα, καθώς και το ζώο που πάσχει ή είναι φορέας
σοβαρού νοσήματος, που μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο ή στα άλλα ζώα
και δεν θεραπεύεται.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)
ζ) Μικρό ζώο συντροφιάς είναι το ζώο συντροφιάς, το βάρος του οποίου
δεν υπερβαίνει τα δέκα (10) κιλά.

η) Καταφύγιο αδέσποτων ζώων είναι η ειδική εγκατάσταση, που
προορίζεται για την περίθαλψη και την προσωρινή παραμονή σημαντικού
αριθμού αδέσποτων ή ανεπιθύμητων ζώων συντροφιάς.

θ) Σοβαρό νόσημα είναι κάθε νόσημα άμεσου και υψηλού κινδύνου για την
υγεία του ανθρώπου ή ζώου, του ίδιου ή άλλου είδους.

ι) Τσίρκο είναι η προσωρινή υπαίθρια εγκατάσταση, σκηνή ή τέντα, στην
οποία πραγματοποιούνται με κερδοσκοπικό σκοπό μουσικοχορευτικές και
ακροβατικές παραστάσεις ή άλλου είδους συναφείς εκδηλώσεις για την
ψυχαγωγία των ανθρώπων με τη συμμετοχή ή μη ζώων.

ια) θίασος με ποικίλο πρόγραμμα (βαριετέ) είναι ομάδα ατόμων, η οποία
σε μόνιμη ή προσωρινή εγκατάσταση πραγματοποιεί με κερδοσκοπικό σκοπό
και σε εναλλασσόμενη ακολουθία ψυχαγωγικά προγράμματα, παραστάσεις,
διασκεδαστικά μικρά κωμικά θεατρικά δρώμενα, τραγούδια, χορό με
ποικίλο περιεχόμενο και με τη συμμετοχή ή μη ζώων.

ιβ) Αρμόδιες Αρχές Διαχείρισης της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης
καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους είναι οι αρχές
εκείνες, που μεριμνούν για την υλοποίηση, τη λειτουργία και την
εποπτεία του όλου συστήματος σήμανσης και καταγραφής των ζώων
συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους.
ιγ) Αρμόδιες Αρχές Εφαρμογής και Ελέγχου των κανόνων προστασίας των
ζώων και του συστήματος και της καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των
ιδιοκτητών τους είναι οι αρχές εκείνες, που σε επίπεδο Περιφέρειας,
Περιφερειακών Ενοτήτων και Δήμων, μεριμνούν για την ορθή εφαρμογή και
τον έλεγχο εφαρμογής – σε συνεργασία με τις αρχές της προηγούμενης
περίπτωσης ιβ- του συστήματος της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης
σήμανσης και καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους,
καθώς και για την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση μη τήρησης των κανόνων
προστασίας των ζώων.

ιδ) Αρμόδια όργανα για τη βεβαίωση των παραβάσεων είναι τα όργανα που
τις διαπιστώνουν κατά την άσκηση των ελεγκτικών καθηκόντων τους και
συγκεκριμένα οι υπάλληλοι της Ελληνικής Αστυνομίας, της Δασικής
Υπηρεσίας, των Τελωνείων, των Σταθμών Υγειονομικού Κτηνιατρικού
Ελέγχου (ΣΥΚΕ), του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής και οι
ιδιωτικοί φύλακες θήρας των κυνηγετικών οργανώσεων.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014
– ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

ιε) Αρμόδιος Φορέας Εκτέλεσης της σήμανσης και της καταγραφής των
ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική
Βάση είναι ο κτηνίατρος, που με βάση προβλεπόμενη διαδικασία, με την
υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης στη Διεύθυνση Πληροφορικής του Υπουργείου
Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, πιστοποιείται, αποκτά ειδικό κωδικό
πρόσβασης στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και καταγραφής
ζώων συντροφιάς, διενεργεί τη σήμανση και καταγράφει τα ζώα συντροφιάς
και τους ιδιοκτήτες τους στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση, εκδίδει το
βιβλιάριο υγείας ή το διαβατήριο του ζώου σε περίπτωση που το ζώο θα
μεταφερθεί στο εξωτερικό και σε κάθε αλλαγή του ιδιοκτήτη ή του
προσωρινού κατόχου του και ενημερώνει τη βάση με τις απαραίτητες
πληροφορίες.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

Άρθρο 2
– Αρμόδιες Αρχές

1. Αρμόδια Αρχή για την προστασία των ζώων και την τήρηση των κανόνων
ευζωίας τους είναι η Γενική Διεύθυνση Κτηνιατρικής του Υπουργείου
Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Αρμόδιες Αρχές Διαχείρισης της
Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των
ιδιοκτητών τους ορίζονται:
α. η Διεύθυνση Κτηνιατρικής Αντίληψης
Φαρμάκων και Εφαρμογών της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του
Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και
β. η Διεύθυνση
Πληροφορικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

2. Αρμόδιες Αρχές Εφαρμογής και Ελέγχου των κανόνων προστασίας των
ζώων και του συστήματος της σήμανσης και της καταγραφής των ζώων
συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους ορίζονται οι Διευθύνσεις
Κτηνιατρικής της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας
και Κτηνιατρικής των Περιφερειών, οι Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας
και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων της Χώρας και οι
κτηνιατρικές υπηρεσίες των Δήμων και όπου αυτές δεν έχουν συσταθεί τα
Γραφεία Γεωργικής Ανάπτυξης του οικείου Δήμου.

3. Αρμόδιος Φορέας Εκτέλεσης της σήμανσης και της καταγραφής των ζώων
συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση
ορίζεται ο κτηνίατρος, που πιστοποιείται με τη νόμιμη διαδικασία, που
αναφέρεται στο άρθρο 4 του παρόντος νόμου.

Άρθρο 3
– Αρμοδιότητες

1. Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου οι Αρμόδιες Αρχές Διαχείρισης
της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης καταγραφής των ζώων συντροφιάς και
των ιδιοκτητών τους του άρθρου 2 του παρόντος νόμου έχουν τις
ακόλουθες αρμοδιότητες:

Α. Η Διεύθυνση Κτηνιατρικής Αντίληψης Φαρμάκων και Εφαρμογών (ΚΑΦΕ)
του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:

α) την εισήγηση για την έκδοση των υπουργικών αποφάσεων, που
προβλέπονται στο νόμο αυτόν,

β) την έκδοση εγκυκλίων για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής σήμανσης και
καταγραφής των ζώων συντροφιάς και για κάθε θέμα, που αφορά στα ζώα
συντροφιάς,

γ) σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Πληροφορικής του Υπουργείου Αγροτικής
Ανάπτυξης και Τροφίμων:
αα) τον έλεγχο της λειτουργίας της
ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων, στην οποία καταχωρίζονται τα στοιχεία
σήμανσης των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους,
ββ) τον
εμπλουτισμό με τις απαραίτητες πληροφορίες της Διαδικτυακής
Ηλεκτρονικής Βάσης καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών
τους και τη διαρκή αναβάθμισή της και
γγ) τη χορήγηση κωδικών
πρόσβασης στους κτηνιάτρους, που πιστοποιούνται με τη νόμιμη
διαδικασία.

Β. Η Διεύθυνση Πληροφορικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:
α. Την παροχή της απαραίτητης μηχανογραφικής υποδομής (κεντρικοί
ηλεκτρονικοί υπολογιστές, δίκτυο κ.λπ.) για τη λειτουργία της
κεντρικής διαδικτυακής ηλεκτρονικής βάσης, στην οποία καταχωρίζονται
τα στοιχεία σήμανσης των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους,
καθώς και την προμήθεια των ανιχνευτών ηλεκτρονικών μέσων σήμανσης,
που προβλέπονται στο άρθρο 4 παράγραφος 4.
β. Την εξασφάλιση της συνεχούς λειτουργίας, την τεχνική υποστήριξη, τη
συντήρηση και την προστασία της μηχανογραφικής υποδομής, που
υποστηρίζει το σύστημα.
γ. Την υποχρέωση τήρησης αντιγράφων ασφαλείας, ώστε τα στοιχεία, που
καταχωρίζονται στη βάση δεδομένων, να είναι διαθέσιμα για έλεγχο για
τρία (3) τουλάχιστον χρόνια.

2. Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου οι Αρμόδιες Αρχές Εφαρμογής και
Ελέγχου του συστήματος της σήμανσης και της καταγραφής των ζώων
συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους, του άρθρου 2 παράγραφος 2, έχουν
τις ακόλουθες αρμοδιότητες:

α. Τη συνεργασία με το Φορέα Εκτέλεσης της σήμανσης και της καταγραφής
των ζώων συντροφιάς για το συντονισμό των ενεργειών τους και την
παροχή τεχνικών οδηγιών και κάθε είδους υποστήριξη για την πλήρη και
ενιαία εφαρμογή της ηλεκτρονικής σήμανσης και καταγραφής των ζώων
συντροφιάς.

β. Τον έλεγχο και την εποπτεία του Φορέα Εκτέλεσης της σήμανσης και
της καταγραφής των ζώων συντροφιάς.

3. Οι Φορείς Εκτέλεσης της σήμανσης και της καταγραφής των ζώων
συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους, του άρθρου 2 παράγραφος 3, έχουν
τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
α. Τη διενέργεια της σήμανσης των ζώων συντροφιάς με τη χρησιμοποίηση
των κατάλληλων μέσων ηλεκτρονικής σήμανσης και την καταχώριση των
στοιχείων σήμανσης των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους στη
Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση και τη διαρκή ενημέρωσή της.

β. Τη μέριμνα για την ενημέρωση με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο των
ιδιοκτητών και κατόχων ζώων συντροφιάς για τις υποχρεώσεις τους, όσον
αφορά στην εφαρμογή της ηλεκτρονικής σήμανσης των ζώων συντροφιάς και
στις απαιτήσεις του παρόντος νόμου για την ηλεκτρονική σήμανση και την
καταγραφή των ζώων συντροφιάς.
γ. Την έκδοση σύμφωνου με τα παράρτηματα 2 και 3 βιβλιαρίου υγείας
κατά τη σήμανση του ζώου συντροφιάς ή διαβατηρίου, σε περίπτωση που το
ζώο θα μεταφερθεί στο εξωτερικό, καθώς και την καταγραφή σε αυτά,
ατελώς, της οποιασδήποτε αλλαγής ιδιοκτήτη κατά την κτηνιατρική
εξέταση του ζώου ή κατά τον εμβολιασμό του.

Άρθρο 4
– Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και καταγραφής των ζώων
συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους – Σήμανση, βιβλιάριο υγείας ή
διαβατήριο.

1. Στη Διεύθυνση Πληροφορικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και
Τροφίμων δημιουργείται Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και
καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους. Στη
Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση καταχωρίζονται από τους κτηνιάτρους, που
έχουν πιστοποιηθεί, τα στοιχεία, που αφορούν στην αναγνώριση των
δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς (όπως φύλο, χρώμα, ράτσα, απώλεια,
παράδοση σε άλλον ιδιοκτήτη, θάνατος) και τα στοιχεία αναγνώρισης του
ιδιοκτήτη τους (όπως ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, τηλέφωνο και αριθμό
ταυτότητας ή διαβατηρίου ή ισοδύναμου εγγράφου, όπως δίπλωμα οδήγησης
ή ασφαλιστικό βιβλιάριο), καθώς και τηρούνται απαρεγκλίτως οι
διατάξεις «περί προσωπικών δεδομένων».

Η πιστοποίηση των κτηνιάτρων πραγματοποιείται με την ηλεκτρονική
υποβολή αίτησης στη Διεύθυνση Πληροφορικής του Υπουργείου Αγροτικής
Ανάπτυξης και Τροφίμων και τη χορήγηση στον αιτούντα κτηνίατρο κωδικού
πρόσβασης στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση.

Η Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση συνδέεται απευθείας με τα κτηνιατρεία
και γενικά τους χώρους, που πραγματοποιείται η σήμανση των ζώων
συντροφιάς.

Η πιστοποίηση των κτηνιάτρων των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας και
Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας είναι υποχρεωτική.
«Εξαιρούνται από την πιστοποίηση αυτή και την πρόσβαση στη Διαδικτυακή
Ηλεκτρονική Βάση οι κτηνίατροι, υπήκοοι κρατών – μελών της ΕΕ, που
παρέχουν προσωρινά και περιστασιακά τις κτηνιατρικές υπηρεσίες τους
στην Ελλάδα, σύμφωνα με το π.δ. 38/ 2010 (Α 78).»(ΝΟΜΟΣ 4235/2014 –
ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

Στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση εισάγονται λογικοί παράμετροι
συσχέτισης του αριθμού των ζώων ανά ιδιοκτήτη, προκειμένου να
εξασφαλίζεται η ευζωία των ζώων και η τήρηση των βασικών υγειονομικών
κανόνων.

2. Οι απαιτήσεις για την ηλεκτρονική σήμανση και καταγραφή των
στοιχείων των δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς εφαρμόζονται και για την
ηλεκτρονική σήμανση και καταγραφή των αδέσποτων ζώων συντροφιάς.

3.
α. Η σήμανση κάθε ζώου συντροφιάς είναι υποχρεωτική,
συμπεριλαμβανομένων των σκύλων που χρησιμοποιούνται για τη φύλαξη
ποιμνίων.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014). Η δαπάνη της
σήμανσης και της καταγραφής των δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς βαρύνει
τον ιδιοκτήτη τους και των αδέσποτων τον οικείο Δήμο ή το φιλοζωικό
σωματείο ή την ένωση, που μπορούν να προμηθεύονται το ηλεκτρονικό μέσο
σήμανσης απευθείας από το εμπόριο.

Στην περίπτωση ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων (ΑΜΕΑ με ποσοστό αναπηρίας
μεγαλύτερο ή ίσο του 80%, πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, μονογονεϊκές
οικογένειες, άνεργοι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του Ο.Α.Ε.Δ., οι
διαβιούντες με το επίδομα της Πρόνοιας), οι ιδιοκτήτες των ζώων
συντροφιάς επιβαρύνονται με το κόστος μόνο του ηλεκτρονικού μέσου
σήμανσης και οι υπόλοιπες υπηρεσίες προσφέρονται αζημίως όταν η
σήμανση του ζώου πραγματοποιείται στα κτηνιατρεία ή στους ειδικά
διαμορφωμένους χώρους, των Δήμων, των διαδημοτικών κέντρων και των
Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών
Ενοτήτων της Χώρας.

Για την πραγματοποίηση της ηλεκτρονικής σήμανσης ή την έκδοση
βιβλιαρίου υγείας ή διαβατηρίου ο ιδιοκτήτης του δεσποζόμενου ζώου
συντροφιάς υποχρεούται να επιδεικνύει στον κτηνίατρο, που έχει
πιστοποιηθεί, την αστυνομική του ταυτότητα ή το διαβατήριό του ή άλλο
ισοδύναμο έγγραφο, προκειμένου να επαληθευτούν τα ατομικά του στοιχεία
και να αντιστοιχηθεί ο μοναδικός κωδικός σήμανσης του ζώου συντροφιάς
με τα ατομικά στοιχεία του ιδιοκτήτη του. Ο διενεργών τη σήμανση
πιστοποιημένος κτηνίατρος χορηγεί ατελώς στον ιδιοκτήτη του ζώου
βεβαίωση ηλεκτρονικής σήμανσης και καταγραφής, με βάση το υπόδειγμα
του Παραρτήματος 1, με τον αριθμό σήμανσης του ζώου, τα χαρακτηριστικά
του (φύλο, χρώμα, ράτσα) και τα στοιχεία του ιδιοκτήτη (ονοματεπώνυμο,
διεύθυνση, τηλέφωνο και αριθμό ταυτότητας ή διαβατηρίου ή άλλου
ισοδύναμου εγγράφου).

β. Ο ΟΤΑ, προκειμένου να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα και λειτουργία των
υποδομών του, που σχετίζονται με τη διαχείριση αδέσποτων και
δεσποζόμενων ζώων, δύναται να επιβάλει, μετά από απόφαση του Δημοτικού
Συμβουλίου, ανταποδοτικό τέλος, το οποίο δεν μπορεί να ξεπερνά το ποσό
των τριών (3) ευρώ, ανά σημαινόμενο ζώο. «Το προαναφερθέν τέλος
εισπράττεται και εντός τριάντα (30) ημερών αποδίδεται στον οικείο
Ο.Τ.Α., από τον κτηνίατρο που διενεργεί την πράξη της σήμανσης και
καταγραφής του ζώου στη Διαδικτυακή Βάση Δεδομένων του Υπουργείου
Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.»(ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 –
11.02.2014)

4. Η σήμανση και η αναγνώριση κάθε ζώου συντροφιάς πραγματοποιείται με
την τοποθέτηση στην αριστερή εξωτερική πλευρά του τράχηλου του ζώου
συστήματος ηλεκτρονικής αναγνώρισης (αποκριτής πομποδέκτης), το οποίο
είναι παθητική συσκευή αναγνώρισης ραδιοσυχνότητας μόνο για ανάγνωση,
σύμφωνο με το πρότυπο ISO 11784 και τεχνολογίας HDX ή FDX-B και μπορεί
να αναγνωστεί από συσκευή ανάγνωσης συμβατή με το πρότυπο ISO 11785
και καταχωρίζεται στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και
καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους. Οι διαθέτες
του ηλεκτρονικού μέσου σήμανσης, λιανικής ή χονδρικής πώλησης,
υποχρεούνται να διαθέτουν στην ελληνική αγορά ηλεκτρονικό μέσο
σήμανσης σύμφωνο με τις παραπάνω απαιτήσεις με οδηγίες χρήσης και στην
ελληνική γλώσσα.

«5. Η ηλεκτρονική σήμανση και καταγραφή, η έκδοση διαβατηρίου και
βιβλιαρίου υγείας, σύμφωνα με τα υποδείγματα των Παραρτημάτων 2 και 3,
πραγματοποιούνται από κτηνιάτρους, που έχουν πιστοποιηθεί, ασκούν
νόμιμα το κτηνιατρικό επάγγελμα στην Ελλάδα και διαθέτουν άδεια
ασκήσεως επαγγέλματος/βεβαίωση συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων έναρξης
άσκησης του γεωτεχνικού επαγγέλματος από το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο
Ελλάδος (ΓΕΩΤΕΕ), Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) και κτηνιατρείο που
λειτουργεί νόμιμα.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

Βιβλιάριο υγείας δεν απαιτείται, εάν το ζώο συντροφιάς διαθέτει διαβατήριο.
Στην περίπτωση που η σήμανση των δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς
πραγματοποιείται σε κτηνιατρείο ή διαμορφωμένο χώρο που ανήκει σε ΟΤΑ
ή σύμπραξη ΟΤΑ, ο ιδιοκτήτης του ζώου εκτός από το κόστος του μέσου
ηλεκτρονικής σήμανσης μπορεί να επιβαρύνεται και με πρόσθετο κόστος
για την παροχή των υπηρεσιών της σήμανσης, το οποίο είναι δυνατόν να
επιβάλλεται, όταν καθοριστεί με απόφαση του οικείου ή των οικείων ΟΤΑ.

6. Οι κτηνίατροι, που πραγματοποιούν την ηλεκτρονική σήμανση των
δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς, υποχρεούνται να ελέγχουν τη
λειτουργικότητα των μέσων ηλεκτρονικής σήμανσης και να χρησιμοποιούν
τα μέσα, που πληρούν τις απαιτήσεις της παραγράφου 4. Σε περίπτωση
καταγγελίας για τη διάθεση ή τη χρησιμοποίηση μέσων ηλεκτρονικής
σήμανσης, που δεν πληρούν τις απαιτήσεις της παραγράφου 4, τα πρόσωπα,
που διαθέτουν ή χρησιμοποιούν αυτά, υποχρεούνται να παρέχουν πλήρη
αποδεικτικά στοιχεία για τη συμμόρφωσή τους με την παράγραφο 4, στις
αρμόδιες αρχές ελέγχου και εφαρμογής του συστήματος του άρθρου 2.

7. Ο ιδιοκτήτης κάθε ζώου συντροφιάς υποχρεούται να ενημερώνει τον
κτηνίατρο, που έχει πιστοποιηθεί, για τη μεταβολή των στοιχείων, που
έχουν καταχωριστεί στη βάση δεδομένων και αφορούν είτε τον ίδιο (όπως
ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, τηλέφωνο, αριθμό ταυτότητας ή διαβατηρίου ή
άλλου ισοδύναμου εγγράφου) είτε το ζώο συντροφιάς, που έχει δηλώσει
στο όνομά του (όπως θάνατος, παράδοση σε άλλον ιδιοκτήτη), το αργότερο
εντός 15 ημερών από τη μεταβολή, με σκοπό να επικαιροποιούνται οι
πληροφορίες της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης. Της προθεσμίας αυτής
εξαιρείται η απώλεια, η οποία δηλώνεται εντός 5 ημερών, σύμφωνα με την
περίπτωση β΄ της παρ. 1 του άρθρου 5. Σε κάθε περίπτωση αλλαγής
ιδιοκτήτη είναι απαραίτητη η σχετική επισημείωση στο βιβλιάριο υγείας
ή στο διαβατήριο του ζώου από τον κτηνίατρο, ατελώς, κατά την ετήσια
κτηνιατρική εξέταση του ζώου ή κατά τον εμβολιασμό του, προκειμένου να
ενημερώνεται και η Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση.»(ΝΟΜΟΣ 4235/2014 –
ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

8. Η συμπλήρωση των στοιχείων του βιβλιάριου υγείας ή του διαβατηρίου
του ζώου συντροφιάς πραγματοποιείται χειρόγραφα ή και μέσω της
εφαρμογής της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης. Ο μοναδικός κωδικός της
Ηλεκτρονικής Σήμανσης του ζώου συντροφιάς εγγράφεται στο βιβλιάριο
υγείας ή στο διαβατήριο του ζώου χειρόγραφα ή με την ετικέτα
ταυτοποίησης.

9. Για την αναγνώριση των ιδιοκτητών δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς,
που φέρουν ηλεκτρονική σήμανση, τον έλεγχο του βιβλιάριου υγείας ή του
διαβατηρίου και γενικά για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου η Ελληνική
Αστυνομία, η Δασική Υπηρεσία, τα Τελωνεία, οι Σταθμοί Υγειονομικού
Κτηνιατρικού Ελέγχου (ΣΥΚΕ), το Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή
και η Θηροφυλακή των κυνηγετικών συλλόγων, εφοδιάζονται με τους
κατάλληλους ανιχνευτές, η δαπάνη αγοράς των οποίων βαρύνει το
Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και έως έναν ανιχνευτή ανά
φορέα.»(ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

10. Το αργότερο μέσα σε ένα μήνα από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου,
ο Πανελλήνιος Κτηνιατρικός Σύλλογος υποχρεούται να παραδώσει σε
ηλεκτρονική μορφή, συμβατή με τη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση, τα
στοιχεία των ιδιοκτητών και των κωδικών σήμανσης των ζώων συντροφιάς,
που έχει καταγράψει από την ημερομηνία ανάθεσης σε αυτόν της τήρησης
Ηλεκτρονικής Βάσης Δεδομένων μέχρι την ημερομηνία έναρξης ισχύος του
παρόντος νόμου, διατηρώντας πρόσβαση στην προαναφερθείσα βάση με
κωδικό πρόσβασης. Επίσης, κωδικός πρόσβασης παρέχεται και στους
Ο.Τ.Α., προκειμένου να έχουν τον έλεγχο δεσποζόμενων και αδέσποτων
ζώων, στα διοικητικά τους όρια.

11. Η Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και καταγραφής των ζώων
συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους αρχίζει να λειτουργεί ένα μήνα μετά
την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα της
Κυβερνήσεως.

12. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
ρυθμίζονται οι όροι δημιουργίας της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης,
ειδικότερα τα θέματα, που αφορούν στη διαδικασία πιστοποίησης και
χορήγησης κωδικού πρόσβασης στους φορείς εκτέλεσης της σήμανσης και
καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους στη Διαδικτυακή
Ηλεκτρονική Βάση, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την οργάνωση και
τη λειτουργία της βάσης.

Άρθρο 5
– Υποχρεώσεις ιδιοκτητών δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς

1. Ο ιδιοκτήτης του δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς υποχρεούται:
«α) να μεριμνά για τη σήμανση και την καταγραφή του ζώου του, καθώς
και για την έκδοση βιβλιαρίου υγείας πριν εγκαταλείψει το ζώο τον τόπο
γέννησής του και οπωσδήποτε μέσα σε προθεσμία δύο μηνών από τη γέννηση
αυτού ή μέσα σε ένα μήνα από την εύρεση ή απόκτησή του, καθώς και να
τοποθετεί σε εμφανές σημείο του περιλαίμιου του ζώου μεταλλική
κονκάρδα, η οποία παρέχεται από τους κτηνιάτρους κατά την
πραγματοποίηση του αντιλυσσικού εμβολιασμού του,» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 –
ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

β) να δηλώνει μέσα σε πέντε ημέρες την απώλεια του ζώου του σε
κτηνίατρο, που έχει πιστοποιηθεί στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση
σήμανσης και καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους,

γ) να τηρεί τους κανόνες ευζωίας του ζώου και να μεριμνά για την
κτηνιατρική εξέτασή του, η οποία αποδεικνύεται από τη σχετική εγγραφή
στο βιβλιάριο υγείας ή στο διαβατήριο του ζώου, καθώς και να μεριμνά
για την εξασφάλιση άνετου, υγιεινού και κατάλληλου καταλύματος,
προσαρμοσμένου στο φυσικό τρόπο διαβίωσης του ζώου, που να του
επιτρέπει να βρίσκεται στη φυσική του όρθια στάση, χωρίς να
εμποδίζονται οι φυσικές του κινήσεις και η δυνατότητά του για την
πραγματοποίηση της απαραίτητης για την υγεία και την ευζωία του
άσκησης,

δ) να εφοδιάζεται με το διαβατήριο του ζώου του, εάν πρόκειται να
ταξιδέψει με αυτό στο εξωτερικό και να μεριμνά για την ενημέρωσή του
σε κάθε αλλαγή του ιδιοκτήτη ή του προσωρινού κατόχου του. Το
διαβατήριο πρέπει να είναι σύμφωνο με τα Παραρτήματα 2 και 3.» (ΝΟΜΟΣ
4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

ε) να μην εγκαταλείπει το ζώο του, ενώ σε περίπτωση που επιθυμεί να
αποχωριστεί το ζώο συντροφιάς, πρέπει να γνωστοποιεί στην αρμόδια
υπηρεσία του Δήμου του τόπου της κατοικίας του την πρόθεσή του αυτή,
να το παραδίδει σε αυτόν και να λαμβάνει από πιστοποιημένο κτηνίατρο
αντίγραφο της μεταβολής της εγγραφής του ζώου του στη Διαδικτυακή
Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και καταγραφής των ζώων συντροφιάς, όπου θα
αναφέρεται ο Δήμος ως προσωρινός κάτοχος του αδέσποτου πλέον ζώου,

στ) να μεριμνά για τον άμεσο καθαρισμό του περιβάλλοντος από τα
περιττώματα του ζώου εκτός αν πρόκειται για σκύλο βοήθειας,

ζ) να μεριμνά για τη στείρωσή τους, εφόσον δεν επιθυμεί τη διατήρηση
των νεογέννητων ζώων ή δεν μπορεί να τα διαθέσει σε νέους ιδιοκτήτες.
η) να προσκομίζει ή αποστέλλει ταχυδρομικά, επί αποδείξει, στον
οικείο Δήμο αντίγραφο του πιστοποιητικού ηλεκτρονικής σήμανσης του
ζώου του». (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

2. Ο κάτοχος του ζώου συντροφιάς ευθύνεται για οποιαδήποτε βλάβη ή
ζημιά, που προκαλείται από το ζώο, σύμφωνα με το άρθρο 924 Α.Κ.. Για
τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς, εκτός από εκείνα της παραγράφου 5 του
άρθρου 9, η αντίστοιχη ευθύνη βαρύνει τον οικείο Δήμο.

3. Ειδικά ο ιδιοκτήτης σκύλου: α) μεριμνά για να γίνεται ο περίπατος
σκύλων πάντα με συνοδό, β) οφείλει να παίρνει τα κατάλληλα μέτρα, ώστε
να μην εξέρχεται ελεύθερα ο σκύλος του από το χώρο της ιδιοκτησίας του
και εισέρχεται σε χώρους άλλων ιδιοκτησιών ή σε κοινόχρηστους χώρους,
«γ) για την αποφυγή ατυχημάτων υποχρεούται κατά τη διάρκεια του
περιπάτου να κρατάει το σκύλο του δεμένο και να βρίσκεται σε μικρή
απόσταση από αυτόν. Η ίδια υποχρέωση ισχύει και για τον οποιονδήποτε
συνοδό του ζώου, πέραν του ιδιοκτήτη του». (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α
32 – 11.02.2014)

4. Ο ιδιοκτήτης κυνηγετικού σκύλου κατά τη διάρκεια του κυνηγιού ή την
οποιαδήποτε μετακίνησή του μαζί με το σκύλο του για το σκοπό αυτόν
έχει την υποχρέωση να φέρει μαζί του ενημερωμένο το βιβλιάριο υγείας ή
το διαβατήριο του σκύλου του. Οι υποχρεώσεις των περιπτώσεων α΄ και β΄
της προηγούμενης παραγράφου δεν ισχύουν για τους σκύλους βοηθείας,
καθώς και για τους σκύλους φύλαξης ποιμνίων, τους κυνηγετικούς σκύλους
και τους σκύλους έρευνας και διάσωσης κατά τη διάρκεια της φύλαξης του
ποιμνίου, του κυνηγιού, της εκπαίδευσης και της έρευνας και διάσωσης,
αντίστοιχα.

5. Αφαιρείται η άδεια κυνηγιού από κυνηγό, του οποίου ο σκύλος, που
χρησιμοποιείται στο κυνήγι, δεν έχει σημανθεί σύμφωνα με την περίπτωση
α΄ της παραγράφου 1 και δεν έχει εγγραφεί χειρόγραφα ή με την ετικέτα
ταυτοποίησης, ο αριθμός της σήμανσης στο βιβλιάριο υγείας ή στο
διαβατήριο του ζώου συντροφιάς, μέχρι να σημανθεί το συγκεκριμένο ζώο.
Τα μέσα μεταφοράς, που χρησιμοποιούνται στην περίπτωση αυτή, πρέπει να
είναι κατάλληλα με επαρκή χώρο, φωτισμό και αερισμό και να ικανοποιούν
τις φυσιολογικές ανάγκες του ζώου.

6. Πέραν των περιοχών που καθορίζονται με τη διαδικασία του άρθρου 57
του ν. 2637/1998 «Σύσταση Οργανισμού Πιστοποίησης Λογαριασμών,
Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού
και Εγγυήσεων, Οργανισμού Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών
Προϊόντων, Γενικών Διευθυντών και θέσεων προσωπικού, στο Υπουργείο
Γεωργίας και «Εταιρείας Αξιοποίησης Αγροτικής Γης» Α.Ε. και άλλες
διατάξεις» (Α΄ 200) σε ελεγχόμενες κυνηγετικές περιοχές επιτρέπεται να
καθορίζονται περιορισμένοι χώροι εκγύμνασης σκύλων, καθώς και να
διεξάγονται αγώνες κυνηγετικών ικανοτήτων σκύλων δεικτών με όρους και
προϋποθέσεις, που καθορίζονται και στις δύο περιπτώσεις με κοινή
απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
και του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

7. Μετά την παρέλευση 30 ημερών από τη δημοσίευση του νόμου αυτού
απαγορεύεται η δημοσίευση αγγελιών για ζώα συντροφιάς προς πώληση,
υιοθεσία ή δωρεάν παραχώρηση σε έντυπα, φυλλάδια, τοιχοκολλήσεις ή σε
ιστοσελίδες, αν δεν αναφέρεται ο αριθμός της ηλεκτρονικής σήμανσής
τους.

8.α. Απαγορεύεται να εισάγονται στην Ελλάδα ζώα συντροφιάς, που δεν
έχουν ηλεκτρονική σήμανση. Τα στοιχεία σήμανσης των εισαγόμενων ζώων
(κωδικός σήμανσης και όνομα εισαγωγέα), από χώρες εκτός Ε.Ε.
καταγράφονται στα σημεία εισόδου στην Ελλάδα και ενημερώνεται
απευθείας η ηλεκτρονική βάση δεδομένων του Υπουργείου Αγροτικής
Ανάπτυξης και Τροφίμων.

β. Απαγορεύεται η αφαίρεση του μέσου ηλεκτρονικής σήμανσης από τον
ιδιοκτήτη του ζώου συντροφιάς (με σκοπό να αποτραπούν φαινόμενα
εγκατάλειψης ζώου) ή από άλλο πρόσωπο ή από κτηνίατρο (με σκοπό την
αποτροπή παράνομου σκοπού).

Άρθρο 6
– Εκτροφή, αναπαραγωγή και εμπορία ζώων συντροφιάς.

1. Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή η ένωση προσώπων, που για εμπορικούς
σκοπούς εκτρέφει, αναπαράγει ή πωλεί ζώα συντροφιάς, οφείλει να
εφοδιάζεται με αντίστοιχη άδεια ίδρυσης και λειτουργίας, που εκδίδεται
από τη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και
Κτηνιατρικής της οικείας Περιφέρειας, στην οποία έχει την κατοικία ή
την έδρα του, να υπόκειται στον έλεγχο της αρχής αυτής και να
συμμορφώνεται με τους όρους, που προβλέπονται στο π.δ. 184/1996.

Για τη χορήγηση άδειας εκτροφής, αναπαραγωγής και εμπορίας ζώων
συντροφιάς πρέπει να τηρούνται οι κανόνες ευζωίας, οι κανόνες
ασφάλειας, οι κανόνες παροχής κατάλληλης κτηνιατρικής αντίληψης των
ζώων και οι διατάξεις του ν. 604/1977 και του π.δ. 463/1978.

Οι εκτρεφόμενοι, αναπαραγόμενοι ή οι προς πώληση σκύλοι και γάτες
διαθέτουν βιβλιάριο υγείας ή διαβατήριο, σημαίνονται υποχρεωτικά και
καταχωρίζονται στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση του άρθρου 4.

Στις εγκαταστάσεις εκτροφής, αναπαραγωγής ή εμπορίας τους πρέπει να
τηρούνται όλοι οι κανόνες ευζωίας, ασφάλειας και παροχής κατάλληλης
κτηνιατρικής περίθαλψης.

Όταν εκτρέφονται περισσότεροι από δύο θηλυκοί σκύλοι αναπαραγωγής ή
σημειώνονται περισσότεροι από δύο τοκετοί ανά έτος σε θηλυκούς σκύλους
εκτροφής, απαιτείται υποχρεωτικά η έκδοση άδειας αναπαραγωγής,
εκτροφής και εμπορίας ζώων συντροφιάς.

«Όταν εκτρέφεται έστω και ένας θηλυκός σκύλος αναπαραγωγής για
εμπορικούς σκοπούς απαιτείται υποχρεωτικά η έκδοση άδειας εκτροφής,
αναπαραγωγής και εμπορίας ζώων συντροφιάς. Άδεια εκτροφής,
αναπαραγωγής και εμπορίας ζώων συντροφιάς απαιτείται και για τους
ερασιτέχνες εκτροφείς σκύλων ή γατών όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις
του προηγούμενου εδαφίου.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

Για κάθε θηλυκό ζώο αναπαραγωγής τηρούνται μητρώα. Θηλυκοί σκύλοι
αναπαραγωγής δεν γονιμοποιούνται πριν από το δεύτερο οιστρικό κύκλο
και σε καμία περίπτωση πριν από την παρέλευση εννέα μηνών από τον
τελευταίο τοκετό. Επίσης απαγορεύεται η αναπαραγωγή μετά το 9ο έτος
της ηλικίας του ζώου.

2. Δεν επιτρέπεται να επιλέγονται για αναπαραγωγή ζώα συντροφιάς, που
τα ανατομικά και φυσιολογικά χαρακτηριστικά ή τα χαρακτηριστικά της
συμπεριφοράς τους μπορεί, ανάλογα με το είδος και τη φυλή, να
αποδειχθούν βλαβερά για την υγεία και ευζωία του θηλυκού
αναπαραγωγικού ζώου συντροφιάς και των απογόνων του. Ο προσδιορισμός
των βλαβερών χαρακτηριστικών γίνεται με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής
Ανάπτυξης και Τροφίμων.

3. Απαγορεύεται:
α) η πώληση σκύλων και γατών σε υπαίθριους δημόσιους χώρους,
συμπεριλαμβανόμενων των υπαίθριων αγορών,
β) η πώληση ζώων συντροφιάς με ηλικία μικρότερη των οκτώ (8) εβδομάδων,
γ) η εισαγωγή και εμπορία σκύλων που είναι ακρωτηριασμένοι,
δ) η αναπαραγωγή σκύλων που είναι ακρωτηριασμένοι.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014
– ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

4. Για τη χορήγηση της άδειας εκτροφής, αναπαραγωγής και εμπορίας
ζώων συντροφιάς, καθώς και της άδειας εκπαιδευτή σκύλων σε
επαγγελματίες εκτροφείς και ερασιτέχνες, με απόφαση του Υπουργού
Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του τυχόν συναρμόδιου Υπουργού
καθορίζονται οι ειδικοί όροι και οι προϋποθέσεις, που πρέπει να
πληρούν οι χώροι εκτροφής, αναπαραγωγής, εμπορίας και εκπαίδευσης των
ζώων συντροφιάς ως προς τις εγκαταστάσεις, τους χώρους διαμονής ή
παραμονής των ζώων, τις συνθήκες ευζωίας και τον αναγκαίο εξοπλισμό
ανά είδος ζώου, η αρμόδια αρχή ελέγχου, η διαδικασία ελέγχου και οι
κυρώσεις, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α
32 – 11.02.2014)

5. Κατά την πώληση ενός ζώου, υπογράφεται η «Δήλωση Αγοράς ζώου από
νέο ιδιοκτήτη», μεταξύ του πωλητή και του αγοραστή-νέου ιδιοκτήτη,
σύμφωνα με το υπόδειγμα «Δήλωση Αγοράς ζώου» του Παραρτήματος 5.

Άρθρο 7
– Διοργάνωση εκθέσεων με ζώα συντροφιάς

1. Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή η ένωση προσώπων, που διοργανώνει
εκθέσεις με ζώα συντροφιάς, οφείλει να εφοδιάζεται με σχετική άδεια, η
οποία εκδίδεται από την αρμόδια υπηρεσία Κτηνιατρικής του οικείου
Δήμου και όπου αυτή δεν έχει συσταθεί από την υπηρεσία Κτηνιατρικής
της οικείας Περιφερειακής Ενότητας.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 –
11.02.2014)

2. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης τα ζώα συντροφιάς πρέπει να βρίσκονται
υπό την άμεση επίβλεψη του ιδιοκτήτη, κατόχου ή συνοδού τους, ο οποίος
οφείλει να μην τους προξενεί φόβο ή πόνο. Ζώα συντροφιάς, που
εκδηλώνουν χωρίς αιτία επιθετική συμπεριφορά προς τα άλλα ζώα ή τον
άνθρωπο, φέρουν υποχρεωτικά φίμωτρο ή απομακρύνονται από την έκθεση. Η
παρουσία κτηνιάτρου είναι υποχρεωτική σε όλη τη διάρκεια της έκθεσης.

3. Τα ζώα συντροφιάς, που συμμετέχουν σε εκθέσεις, πρέπει να έχουν
σημανθεί και καταγραφεί και οι συνοδοί τους να φέρουν το βιβλιάριο
υγείας ή το διαβατήριό τους, από το οποίο να προκύπτει ότι είναι
εμβολιασμένα και ότι έχουν υποβληθεί σε πρόσφατο αποπαρασιτισμό.

4. Απαγορεύεται η συμμετοχή ακρωτηριασμένων ζώων σε κάθε είδους εκθέσεις.

Άρθρο 8
– Διατήρηση ζώων συντροφιάς σε κατοικίες

1. Επιτρέπεται η διατήρηση δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς σε κάθε
κατοικία. Στις πολυκατοικίες, που αποτελούνται από δύο διαμερίσματα
και πάνω, επιτρέπεται η διατήρηση δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς σε κάθε
διαμέρισμα με την προϋπόθεση ότι αυτά:
α) διαμένουν στο ίδιο
διαμέρισμα με τον ιδιοκτήτη τους ή τον κάτοχό τους,
β) δεν παραμένουν
μόνιμα στις βεράντες ή στους ανοιχτούς χώρους του διαμερίσματος,
γ) η
παραμονή στα διαμερίσματα πολυκατοικιών τελεί υπό την επιφύλαξη της
τήρησης των κανόνων ευζωίας, των υγειονομικών διατάξεων και των
αστυνομικών διατάξεων περί κοινής ησυχίας και
δ) έχουν ελεγχθεί
ηλεκτρονικά, έχουν σημανθεί, καταγραφεί και φέρουν βιβλιάριο υγείας.
Δεν μπορεί να απαγορευθεί η διατήρηση ζώων συντροφιάς με τον κανονισμό
της πολυκατοικίας, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του προηγούμενου
εδαφίου. Με τον ίδιο κανονισμό μπορεί να περιορίζεται ο μέγιστος
αριθμός των ζώων, που επιτρέπονται, στα δύο (2) ζώα ανά διαμέρισμα.

2. Επιτρέπεται η διατήρηση ζώων συντροφιάς, που έχουν σημανθεί και
καταχωρισθεί νομίμως και φέρουν βιβλιάριο υγείας, στις μονοκατοικίες
με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι κανόνες καλής μεταχείρισης και
ευζωίας των ζώων, καθώς και οι ισχύουσες υγειονομικές διατάξεις και οι
αστυνομικές διατάξεις περί κοινής ησυχίας.

3. Απαγορεύεται η διατήρηση και παραμονή ζώων συντροφιάς σε
κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας. Επιτρέπεται όμως στην πυλωτή,
στην ταράτσα, στον ακάλυπτο χώρο και στον κήπο εφόσον υφίσταται η
ομόφωνη απόφαση της γενικής συνέλευσης των ιδιοκτητών.

4. Οι ανωτέρω αριθμητικοί περιορισμοί ισχύουν μόνο για σκύλους και
γάτες. Για τα λοιπά ζώα συντροφιάς, πρέπει να τηρούνται οι όροι της
παραγράφου 2.

Άρθρο 9 – Περισυλλογή και διαχείριση αδέσποτων ζώων συντροφιάς

1. Οι Δήμοι υποχρεούνται να μεριμνούν για την περισυλλογή και τη
διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, σύμφωνα με το παρόν άρθρο. Η
αρμοδιότητα αυτή μπορεί να ασκείται και από συνδέσμους Δήμων, καθώς
και από φιλoζωικές ενώσεις και σωματεία, αφού προηγηθεί σχετική
έγγραφη συμφωνία με τον αρμόδιο Δήμο, ο οποίος έχει τη συνολική
εποπτεία των αδέσποτων ζώων συντροφιάς εντός των διοικητικών του
ορίων. Οι κατά τα ως άνω φιλοζωικές ενώσεις και σωματεία που
εγκρίνονται από τον αρμόδιο Δήμο οφείλουν να διαθέτουν υποδομή,
συνιστάμενη στην ύπαρξη κατάλληλων σχετικών εγκαταστάσεων ή οχημάτων
μεταφοράς ζώων και ανθρώπινο δυναμικό με εμπειρία στο χειρισμό των
ζώων. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
καθορίζονται το είδος και ο αριθμός των εγκαταστάσεων και των
οχημάτων, καθώς και η εμπειρία του ανθρώπινου δυναμικού, που πρέπει να
διαθέτουν οι φιλοζωικές ενώσεις και τα σωματεία, για την άσκηση των
αρμοδιοτήτων αυτής της παραγράφου.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 –
11.02.2014)

2. Για τον παραπάνω σκοπό κάθε Δήμος ή όμοροι ή συνεργαζόμενοι Δήμοι
ιδρύουν και λειτουργούν δημοτικά ή διαδημοτικά κτηνιατρεία και
καταφύγια αδέσποτων ζώων συντροφιάς επιτρεπομένης της συνεργασίας με
ενδιαφερόμενα φιλoζωικά σωματεία και ενώσεις ή και εθελοντές φιλόζωους
σε ιδιόκτητους ή μισθωμένους ή παραχωρούμενους από το Δημόσιο, την
Περιφέρεια ή από ιδιώτες χώρους.

Στους Δήμους είναι δυνατόν να παρέχεται και οικονομική ενίσχυση από
δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς για τη δημιουργία και λειτουργία
καταφυγίων.

Τα καταφύγια αδέσποτων ζώων συντροφιάς αποτελούν χώρους προσωρινής
παραμονής και περίθαλψης και η ίδρυση και λειτουργία τους διέπεται από
τις ισχύουσες διατάξεις για τα ενδιαιτήματα ζώων του ν. 604/1977 και
του π.δ. 463/1978.

Ο έλεγχος τήρησης των όρων λειτουργίας τους ασκείται από την αρμόδια
Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής
της Περιφέρειας, σύμφωνα με το άρθρο 12 του ν. 604/1977.

Τα προβλεπόμενα από την παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου διοικητικά
πρόστιμα καθορίζονται από 1.000 έως 10.000 ευρώ.

«Υπό την εποπτεία των Δήμων, μπορούν να ιδρυθούν και να λειτουργούν
καταφύγια ή και κτηνιατρεία αδέσποτων ζώων συντροφιάς και από
φιλοζωικά σωματεία και ενώσεις, που διαθέτουν το κατάλληλο κτηνιατρικό
προσωπικό, τουλάχιστον έναν κτηνίατρο ανά 50 ζώα, την τεχνική υποδομή,
τις εγκαταστάσεις και τον αναγκαίο εξοπλισμό, σύμφωνα με τις διατάξεις
του ν. 604/1977 και του π.δ. 463/1978, όπως ισχύουν.» (ΝΟΜΟΣ
4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

3. Για την περισυλλογή των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, συγκροτούνται
συνεργεία από άτομα κατάλληλα εκπαιδευμένα και έμπειρα στην αιχμαλωσία
ζώων συντροφιάς. Τα συνεργεία αυτά ελέγχονται για το έργο τους, ως
προς τις επιτρεπόμενες μεθόδους σύλληψης και αιχμαλωσίας των ζώων
αυτών, από κτηνίατρο της αρμόδιας υπηρεσίας Κτηνιατρικής του Δήμου
και, όπου αυτή δεν έχει συσταθεί, από κτηνίατρο του Τμήματος
Κτηνιατρικής της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της
οικείας Περιφερειακής Ενότητας. Η εποπτεία και ο έλεγχος
πραγματοποιείται βάσει ανάλυσης κινδύνου. Τη μέριμνα για την
εκπαίδευση των ατόμων αυτών έχει ο οικείος Δήμος.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 –
ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

4. α) Τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς, που περισυλλέγονται, οδηγούνται
τμηματικά στα υπάρχοντα καταφύγια αδέσποτων ζώων συντροφιάς, στα
δημοτικά κτηνιατρεία ή, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, και σε ιδιωτικά
κτηνιατρεία, που διαθέτουν την κατάλληλη υποδομή και μπορούν να
φιλοξενήσουν προσωρινά και για εύλογο χρονικό διάστημα τα προς
περίθαλψη ζώα, μέχρι την αποθεραπεία τους, υποβάλλονται σε κτηνιατρική
εξέταση, στειρώνονται, σημαίνονται με ηλεκτρονική σήμανση ως αδέσποτα
και καταγράφονται στη διαδικτυακή ηλεκτρονική βάση.

β) Αν διαπιστωθεί από την κτηνιατρική εξέταση ότι είναι τραυματισμένα
ή πάσχουν από ιάσιμο νόσημα, υποβάλλονται στην κατάλληλη θεραπευτική
αγωγή.
γ) Αν διαπιστωθεί από την κτηνιατρική εξέταση ότι είναι επικίνδυνα ζώα
συντροφιάς ή ότι πάσχουν από ανίατη ασθένεια ή ότι είναι πλήρως
ανίκανα να αυτοσυντηρηθούν λόγω γήρατος ή αναπηρίας και η διατήρησή
τους στη ζωή είναι πρόδηλα αντίθετη με τους κανόνες ευζωίας τους και
αρνηθούν τα φιλοζωικά σωματεία της περιοχής να αναλάβουν τη φροντίδα,
εποπτεία και τη διαδικασία υιοθεσίας τους, υποβάλλονται σε ευθανασία.»
(ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

5. Αδέσποτα ζώα συντροφιάς, που περισυλλέγονται, και διαπιστώνεται από
τη σήμανσή τους ότι έχουν ιδιοκτήτη, που έχει δηλώσει ή αμέλησε να
δηλώσει την απώλειά τους, επιστρέφονται σε αυτόν.

6. Αδέσποτα ζώα συντροφιάς, που περισυλλέγονται, και διαπιστώνεται ότι
είναι υγιή ή έχουν πλέον αποθεραπευθεί, καθώς και τα προερχόμενα από
παράδοση από τον ιδιοκτήτη τους μπορούν να υιοθετούνται από ενήλικα
άτομα ή από φιλοζωικές ενώσεις και σωματεία, που λειτουργούν νόμιμα.

7. Σε κάθε περίπτωση τα ζώα συντροφιάς, που υιοθετούνται, σημαίνονται
άμεσα ηλεκτρονικά και καταγράφονται στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση
με τα πλήρη στοιχεία του προσωρινού και του οριστικού ιδιοκτήτη τους
και υποβάλλονται σε αποπαρασίτωση και εμβολιασμό. Κατά την παράδοση
ενός ζώου για υιοθεσία υπογράφεται η «Δήλωση Υιοθεσίας ζώου από νέο
ιδιοκτήτη» μεταξύ του υπευθύνου του καταφυγίου ή του φιλοζωϊκού
σωματείου και του νέου ιδιοκτήτη, σύμφωνα με το Υπόδειγμα «Δήλωση
Υιοθεσίας Ζώου» του Παραρτήματος 4.

8. Στην περίπτωση υιοθεσίας των αδέσποτων ζώων συντροφιάς από
ενδιαφερόμενο νέο ιδιοκτήτη, που δεν είναι μόνιμος κάτοικος της
Ελλάδας, η υιοθεσία πραγματοποιείται με την απευθείας παράδοσή τους
στους ενδιαφερόμενους νέους ιδιοκτήτες υπό την προϋπόθεση ότι τα ζώα
έχουν στειρωθεί, σημανθεί και καταγραφεί στη διαδικτυακή ηλεκτρονική
βάση δεδομένων με τα πλήρη στοιχεία του προσωρινού κατόχου τους και τα
πλήρη στοιχεία του νέου ιδιοκτήτη, τα οποία προκύπτουν από επίσημο
αποδεικτικό έγγραφο. Απαγορεύεται η διατήρηση και παραμονή των ζώων
αυτών σε καταφύγια εκτός Ελλάδας.

9. Ζώα συντροφιάς ηλικίας μικρότερης των πέντε (5) μηνών, που δεν
έχουν υιοθετηθεί, παραμένουν προσωρινά στα καταφύγια ζώων, που
διατηρούν οι Δήμοι ή τα Διαδημοτικά Κέντρα και τα συνεργαζόμενα με
τους φορείς αυτούς φιλοζωικά σωματεία και ενώσεις ως τη συμπλήρωση της
ηλικίας των πέντε (5) μηνών, έχοντας την απαραίτητη κτηνιατρική
φροντίδα. Ζώα συντροφιάς, που δεν έχουν υιοθετηθεί και σύμφωνα με
γνωμάτευση του κτηνίατρου κρίνονται ότι είναι υγιή, επανεντάσσονται
άμεσα στο οικείο τους περιβάλλον, εντός των διοικητικών ορίων του
Δήμου που περισυλλέγησαν, αφού προηγουμένως ελεγχθεί ότι έχουν
σημανθεί και καταγραφεί ηλεκτρονικά και ότι έχουν υποβληθεί σε
αποπαρασίτωση, εμβολιασμό και στείρωση.

10. Για την επαναφορά στο φυσικό περιβάλλον των αδέσποτων ζώων
συντροφιάς λαμβάνεται υπόψη η πυκνότητα του πληθυσμού των αδέσποτων
ζώων στην περιοχή που επαναφέρονται. Την ευθύνη για την επίβλεψη και
τη φροντίδα των επανεντασσόμενων αδέσποτων ζώων έχουν, από κοινού, οι
Δήμοι, οι οποίοι μάλιστα δύνανται να δημιουργήσουν και σημεία παροχής
τροφής και νερού για τα ζώα αυτά, καθώς και τα συνεργαζόμενα με αυτούς
φιλοζωικά σωματεία και ενώσεις. Δεν απαγορεύεται η παροχή τροφής και
νερού σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς από φιλόζωους πολίτες, υπό την
προϋπόθεση ότι τηρούνται οι κανόνες καθαριότητας και υγιεινής. Δεν
επιτρέπεται επαναφορά σε περιοχές με νοσοκομεία, σχολεία, αθλητικά
κέντρα, αυτοκινητόδρομους ταχείας κυκλοφορίας, στους χώρους αποβίβασης
και επιβίβασης ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών στα λιμάνια, στα αεροδρόμια,
στους σιδηροδρομικούς σταθμούς, στους περιφραγμένους αρχαιολογικούς
χώρους και στους περιφραγμένους χώρους του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών
και Αλιείας ΑΕ και της Κεντρικής Αγοράς Θεσσαλονίκης ΑΕ. Με απόφαση
της πενταμελούς επιτροπής της παραγράφου 12 ρυθμίζονται οι
λεπτομέρειες προσδιορισμού της πυκνότητας του πληθυσμού των αδέσποτων
ζώων στην περιοχή που αυτά επαναφέρονται, καθώς και η οριοθέτηση των
περιοχών που δεν επιτρέπεται η επαναφορά τους.

11. Οι στειρώσεις σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς, όπως επίσης και η
σήμανση και η καταγραφή τους πραγματοποιούνται δωρεάν και από
εθελοντές επαγγελματίες κτηνιάτρους, που έχουν την Ελληνική υπηκοότητα
ή την υπηκοότητα ενός από τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι
οποίοι συγκεντρώνουν όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις, προκειμένου να
μπορούν να ασκήσουν νόμιμα το επάγγελμα του κτηνιάτρου στην Ελλάδα.
Εθελοντές κτηνίατροι που μετακινούνται προς τη Χώρα, προκειμένου να
ασκήσουν το επάγγελμα του κτηνιάτρου προσωρινά ή περιστασιακά,
πραγματοποιούν μόνο στειρώσεις και σήμανση αδέσποτων ζώων.
Στους εθελοντές κτηνίατρους για την πραγματοποίηση των στειρώσεων, της
σήμανσης και της καταγραφής των αδέσποτων ζώων συντροφιάς μπορεί να
διατίθενται οι εγκαταστάσεις των γραφείων των αρμόδιων Υπηρεσιών
Κτηνιατρικής της οικείας Περιφέρειας, Περιφερειακής Ενότητας ή του
Δήμου ή άλλοι χώροι που ανήκουν στην οικεία Περιφέρεια ή Δήμο, εφόσον
υπάρχουν διαθέσιμοι, υπό την εποπτεία των προαναφερθέντων αρμόδιων
υπηρεσιών. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
καθορίζονται οι προδιαγραφές των εγκαταστάσεων αυτών, ο εξοπλισμός
τους, η χρονική διάρκεια διάθεσής τους, η διαδικασία διάθεσης και κάθε
σχετικό θέμα. Για τον ίδιο σκοπό, επιτρέπεται να διατίθενται και οι
χώροι τοπικών ιδιωτικών κτηνιατρείων.
Η στείρωση, σήμανση και καταγραφή των αδέσποτων ζωών συντροφιάς μπορεί
να πραγματοποιείται και σε κινητές εγκαταστάσεις κατάλληλες για άσκηση
κτηνιατρικών πράξεων, που διαθέτουν οι εθελοντές κτηνίατροι. Για τις
κινητές εγκαταστάσεις παροχής κτηνιατρικών πράξεων χορηγείται άδεια
λειτουργίας από την αρμόδια υπηρεσία Κτηνιατρικής της οικείας
Περιφερειακής Ενότητας, όπου πρόκειται να δραστηριοποιηθούν, εφόσον
πληρούνται οι απαιτήσεις που προβλέπονται στην απόφαση του Υπουργού
Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που εκδίδεται σύμφωνα με τα οριζόμενα
στην παράγραφο 13.

12. α) Σε κάθε Δήμο συγκροτείται με απόφαση του Δημάρχου πενταμελής
επιτροπή παρακολούθησης του προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων
συντροφιάς, τα δύο μέλη της οποίας ορίζονται από τα φιλοζωικά σωματεία
και τις ενώσεις που λειτουργούν νόμιμα και που εδρεύουν στο Δήμο ή
στην οικεία Περιφερειακή Ενότητα. Στην επιτροπή μετέχουν:

αα) Ένας (1) κτηνίατρος, που ορίζεται από τον οικείο Δήμο και ο οποίος είναι, κατά προτίμηση, ο υπεύθυνος του προγράμματος διαχείρισης των
αδέσποτων ζώων συντροφιάς και ελλείψει αυτού άλλος ιδιώτης κτηνίατρος.

ββ) Ένας (1) εκπαιδευτής σκύλων, ο οποίος είναι μέλος νομίμως
αναγνωρισμένου επαγγελματικού σωματείου εκπαιδευτών σκύλων και
ελλείψει αυτού εκπρόσωπος του οικείου Δήμου.

γγ) Ένας (1) εκπρόσωπος, που ορίζεται από τον οικείο Δήμο, με τον
αναπληρωτή του.
Η επιτροπή αποφασίζει για την επικινδυνότητα ενός ζώου συντροφιάς,
σύμφωνα με τον ορισμό της περίπτωσης στ΄ του άρθρου 1, όπως ισχύει και
αντιμετωπίζει τα προβλήματα που προκύπτουν κατά τη διαχείριση των
αδέσποτων ζώων. Οι Δήμοι, οι Περιφερειακές Ενότητες και οι Περιφέρειες
δημιουργούν δίκτυο ενημέρωσης των πολιτών για τα ζώα που διατίθενται
προς υιοθεσία.

β) Στην περίπτωση που υπάρχει διαφωνία για την επικινδυνότητα ενός
αδέσποτου ζώου συντροφιάς ή για την αναγκαιότητα της πραγματοποίησης
ευθανασίας σε αδέσποτο ζώο συντροφιάς, την οριστική απόφαση λαμβάνει
ειδική επιστημονική επιτροπή που συγκροτείται σε κάθε Δήμο με απόφαση
του Δημάρχου και αποτελείται από:

αα) έναν κτηνίατρο της κτηνιατρικής υπηρεσίας της οικείας
Περιφερειακής Ενότητας με τον αναπληρωτή του,

ββ) έναν ιδιώτη κτηνίατρο που ασκεί νόμιμα το επάγγελμα στη Χώρα και
δραστηριοποιείται στην περιοχή δικαιοδοσίας του Δήμου ή όμορου Δήμου
με τον αναπληρωτή του,

γγ) έναν κτηνίατρο που ασκεί νόμιμα το επάγγελμα στη Χώρα και
συνεργάζεται με το φιλοζωικό σωματείο που δραστηριοποιείται στην
περιοχή δικαιοδοσίας του Δήμου ή όμορου Δήμου με τον αναπληρωτή του.
Σε περίπτωση επιθετικού ζώου ο Δήμος μπορεί να ζητήσει τη γνώμη
εκπαιδευτή σκύλων, ο οποίος είναι μέλος νομίμως αναγνωρισμένου
σωματείου εκπαιδευτών σκύλων.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 –
11.02.2014)

13. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
ρυθμίζονται θέματα σχετικά με τις επιτρεπόμενες μεθόδους ευθανασίας,
τους όρους λειτουργίας των κινητών εγκαταστάσεων πραγματοποίησης
κτηνιατρικών πράξεων, σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς, καθώς και κάθε άλλο
σχετικό θέμα.

14. Με απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και
Τροφίμων καθορίζονται οι πρόσθετοι όροι και οι προϋποθέσεις για τη
χορήγηση από την αρμόδια Περιφέρεια σε Δήμους, σε Συνδέσμους Δήμων και
υπό την εποπτεία των Δήμων, σε εγκεκριμένα φιλοζωϊκά σωματεία και
ενώσεις, άδειας ίδρυσης και λειτουργίας καταφυγίων αδέσποτων ζώων
συντροφιάς, οι όροι και οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν τα
καταφύγια αδέσποτων ζώων συντροφιάς για τη λειτουργία τους και κάθε
σχετικό θέμα.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

15. Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εσωτερικών και Αγροτικής
Ανάπτυξης και Τροφίμων καθορίζονται ο Δήμος και οι σύνδεσμοι Δήμων,
που επιχορηγούνται για τη δημιουργία και λειτουργία καταφυγίου
αδέσποτων ζώων συντροφιάς και για την υλοποίηση των ενεργειών
διαχείρισης των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, το ύψος, η διαδικασία και
οι προϋποθέσεις καταβολής της οικονομικής ενίσχυσης και κάθε άλλο
σχετικό θέμα.» (ΝΟΜΟΣ 4235/2014 – ΦΕΚ Α 32 – 11.02.2014)

Άρθρο 10
Μετακίνηση και μεταφορά ζώων συντροφιάς
1. Η μετακίνηση και μεταφορά ζώων συντροφιάς διέπεται από τις
διατάξεις του Κανονισμού (Ε.Κ.) 998/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
και του Συμβουλίου της 26ης Μαΐου 2003 «για τους υγειονομικούς όρους
που εφαρμόζονται στις μη εμπορικού χαρακτήρα μετακινήσεις ζώων
συντροφιάς και για την τροποποίηση της Οδηγίας 92/65/ΕΟΚ του
Συμβουλίου», του Κανονισμού (Ε.Ε.) 388/2010 της Επιτροπής της 6ης
Μαΐου 2010, του Κανονισμού (Ε.Κ.) 1/2005 του Συμβουλίου της 22ας
Δεκεμβρίου 2004 «για την προστασία των ζώων κατά τη μεταφορά», καθώς
και από τις διατάξεις του π.δ. 184/1996 (Α΄ 137).

2. Με την επιφύλαξη ευνοϊκότερων ρυθμίσεων του Κώδικα Οδικής
Κυκλοφορίας ή Κανονισμών των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς επιτρέπεται η
μεταφορά μικρών ζώων συντροφιάς σε όλα τα οδικά,